Smallingerland

De nieuwjaarsboodschap van Jos van der Horst:                                                                                                                                   "We zijn mensen en mensen hebben volgens Plato als enige diersoort het vermogen om in waarheid te leven, gerechtigheid te doen en schoonheid te scheppen. Ik hoop dat we daar eens goed over na willen denken in deze eerste week van 2016."

Nu we de volprop en troost dagen weer achter de rug hebben kunnen we weer overgaan tot de orde van de dag. Ik begin deze “begin van het jaar boodschap”niet voor niets zo cynisch. Het is namelijk elk jaar hetzelfde liedje. De acties om de voedselbanken in de benen te houden en om de arme kinderen een leuk Sinterklaas dan wel kerst cadeau te geven slaan je in de hele maand december om de oren. De landelijke en de regionale media weten niet hoe hard ze hier aan mee moeten doen. Veel mensen geven dan ook rijkelijk want het is “de tijd van het jaar”.

Door een neoliberale bril zou je deze acties kunnen verheffen tot solidariteit. Het is echter niet de solidariteit die ons land zo hard nodig heeft. Het verbloemt namelijk het feit dat er op alle fronten een tweedeling gaande is in onze maatschappij. Een tweedeling die arm en rijk van elkaar vervreemdt en waarbij solidariteit verworden is tot een soort liefdadigheid die “Amerikaanse” vormen aanneemt.

Het fenomeen waar we tegenwoordig mee kampen is dat alles in het teken van de economie straat. Zo langzamerhand is dit het heilige huisje waar absoluut niet tegen aangetrapt mag worden. Niet alleen in ons land maar in heel Europa is markt en economie de basisgedachte. Alles wordt daaraan onderworpen. We kijken er bijvoorbeeld helemaal niet raar meer van op dat een bedrijf als V en D opgekocht wordt door roofkapitalisten die dit bedrijf helemaal uitkleden en vervolgens failliet laten gaan. Het resultaat dat 10.000 mensen op straat staan. Dan moeten we het ook nog over al die gezinnen hebben die daar weer achter zitten en een grote kans maken in de armoede te belanden.

Economie zou eigenlijk helemaal niet de leidraad voor ons bestaan moeten zijn. Oud minister van financiën in Griekenland Varoufakis zegt in zijn laatste boek terecht dat economie niet los gezien moet worden van andere waarden, zoals menselijke vrijheid en solidariteit. Die menselijke vrijheid is echter in mijn ogen anders dan de vrijheid van het individu zoals de liberalen dat omschrijven want de vrijheid van het ene individu kan ook de knechting van de ander betekenen. Volgens mij zou de definitie van menselijke vrijheid moeten zijn dat je jezelf bevrijd van je eigen domheid, vooroordelen en angsten. Alleen dan kun je echt vrij zijn. De zorg voor je eigen geest staat dan op de voorgrond en daarmee dus ook de menselijke waardigheid

Solidariteit koop je dus niet met pleisters te plakken zoals een aantal partijen in ons land menen te kunnen doen. Je moet je ook eens bedenken dat als je voedselbanken in stand houd, je ook de armoede in stand houdt. Om armoede te bestrijden komt er wel iets meer kijken. Dan zul je honger uit moeten bannen, werk moeten bieden voor iedereen, dan zal de overheid de zwakken, kwetsbaren en vreemdelingen moeten beschermen, en de waarheid en de rechtvaardigheid de plek moeten geven die ze verdienen.

Ik hoop oprecht dat 2016 het jaar wordt van de ommekeer. Dat we eindelijk eens los raken van die ongecontroleerde onwaarheden en angst die verspreid worden op twitter en facebook, over vluchtelingen die onze uitkeringen zouden afpakken bijvoorbeeld. Dat we eindelijk eens wat verder vooruit kijken dan de waan van de dag. Dat we eindelijk eens oog krijgen voor echte beschaving en een solidaire samenleving in kunnen richten.

Immers we zijn mensen en mensen hebben volgens Plato als enige diersoort het vermogen om in waarheid te leven, gerechtigheid te doen en schoonheid te scheppen. Ik hoop dat we daar eens goed over na willen denken in deze eerste week van 2016.

Gelukkig Nieuwjaar!